سوالات رایج و باورهای اشتباه در ورزش
ورزش یکی از عناصر اصلی زندگی انسان است که نه تنها برای سلامتی و fitness افراد مهم است بلکه تأثیر قابل توجهی در جامعه نیز دارد. اما در طول تاریخ، سوالات و باورهای اشتباه در مورد ورزش وجود داشته است. این سوالات و باورها به دلیل عدم اطلاعرسانی دقیق یا نبود اطلاعات کافی ایجاد شدهاند و بسیاری از افراد را در مسیر درست ورزش درحال حرکت قرار میدهد. در این مقاله، برخی از سوالات رایج و باورهای اشتباه در ورزش را معرفی میکنیم. مجله ایران فیتنس شما را به مطالعه ادامه این مطلب دعوت میکند. با ما همراه باشید.
باور های نادرست در ورزش
باورهای نادرست در هر حوزهای، حتی در ورزش، مانع موفقیت فرد میشوند. وقتی فرد در ورزش قهرمانی، بهترین امکانات، استعدادها و شرایط را در اختیار داشته باشد، اما از نظر روانشناختی به سطح بالایی نرسیده باشد، نمیتواند بهرهبرداری کامل از این امکانات و استعدادها داشته باشد. مهمترین عاملی که مانع استفاده بهتر از این فرصتها میشود، باورهای فرد است. نمونه این موضوع را میتوانید در بسیاری از ورزشکاران مشاهده کنید؛ ورزشکارانی که از نظر جسمانی توانایی کسب موفقیتهای بزرگ را دارند، اما به دلیل کمبود اعتمادبهنفس یا باور نداشتن به تواناییهای خود، نتوانستهاند نهایت تلاش را انجام دهند یا از تلاشهایشان بهترین بهره را ببرند.
ورزش و باورهای نادرست
دلیل عمده عدم دستیابی بسیاری از ورزشکاران به عناوین برتر، باورهای نادرستی است که درباره خود و فرآیند ورزش دارند. موضوع دیگر این است که بسیاری از ورزشکاران به درستی از روانشناسی ورزشی و مهارتهای آمادگی ذهنی بهره نمیبرند، زیرا این باورهای نادرست مانع از استفاده صحیح و موثر از این ابزارها میشود. همانطور که برای افزایش قدرت، سرعت و آمادگی جسمانی نیازمند تمرینات خاص هستیم، برای تقویت انگیزه، اعتماد به نفس، تمرکز و سایر مهارتهای ذهنی نیز باید تمرین کنیم. اما باورهای نادرست، مانع تمرین و استفاده صحیح از این مهارتها میشوند و در نتیجه، ورزشکاران زودتر از تمرین منصرف میشوند یا نتایج مطلوبی کسب نمیکنند.
در ادامه، این باورهای نادرست را معرفی خواهم کرد. آگاهی از این باورها و تصحیح آنها میتواند کمک کند که همه ورزشکاران بتوانند تمرینات ویژهای در حوزه مهارتهای آمادگی ذهنی انجام دهند و از آنها بهرهمند شوند.
تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی تنها برای ورزشکاران
تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی تنها مختص ورزشکارانی است که با مشکلات روحی و روانی مواجه هستند. بسیاری از افراد تصور میکنند که فقط ورزشکارانی نیاز به تمرین این مهارتها دارند که دچار مشکلاتی مانند شکستهای بزرگ، پرخاشگری، کمبود اعتماد به نفس، عدم تمرکز یا مشکلات شخصیتی شدهاند. این تصور کاملاً نادرست است و باید گفت که تمامی ورزشکاران، در هر سطح و با هر شرایطی، به تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی نیاز دارند. چرا که یکی از دلایل اصلی استرس و اضطراب در ورزشکاران، کمبود اعتماد به نفس است و اگر این ویژگی در فرد تقویت نشود، دچار اضطراب و استرس میشود.
نتیجه سریع تمرین مهارتهای ذهنی
همچنین، برخی تصور میکنند که تمرین مهارتهای ذهنی باید سریع نتیجه بدهد. مثلا فکر میکنند اگر چند جلسه با روانشناس ورزشی مشاوره داشته باشند، در روز مسابقه تغییرات قابل توجهی خواهند دید و مشکلشان حل میشود. اما واقعیت این است که این مهارتها به تدریج و در طول زمان به دست میآیند. همانطور که تمرینات بدنسازی و تمرینات تخصصی ورزشی نیازمند زمان و تکرار هستند، مهارتهای ذهنی نیز باید هفتهها و ماهها تمرین شوند؛ تمرکزی درونی، اعتماد به نفس و تصویرسازی ذهنی نیازمند زمان است تا به صورت پایدار در فرد تثبیت شوند. بنابراین، همواره تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی را در برنامه روزانه خود قرار دهید؛ چرا که این تمرینها به مرور در وجودتان نهادینه میشوند و در مواقع حساس و مهم، حتی در شرایطی که انتظار عملکرد عالی ندارید، قادر خواهید بود بهترین عملکرد را ارائه دهید.
تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی ساده است
در واقع، این باور نادرستی است که بسیاری از مربیان و ورزشکاران دارند و فکر میکنند این تمرینات را میتوان به راحتی و بدون کمک تخصصی یاد گرفت و انجام داد. مثلا مربی به ورزشکار میگوید: «در تمرین و مسابقه باید تمرکز و اعتماد به نفس بالاتری داشته باشی»، اما نمیتواند دقیقا بگوید که این ویژگیها چگونه به دست میآیند. در نتیجه، مربی تنها مشکل ورزشکار را در نتایج تمرینات او میبیند، در حالی که این تصور نادرست است. همانطور که یک مربی سالها تلاش و تمرین کرده تا مهارتهای رشته تخصصی خود را کسب کند، یک روانشناس ورزشی نیز سالها مطالعه، تحقیق و تجربه در زمینه آموزش تکنیکهای ذهنی دارد. بنابراین، بهتر است مربی و ورزشکار این باور نادرست را کنار بگذارند که این مهارتها ساده هستند و در عوض، این کار باید توسط یک روانشناس ورزشی انجام شود یا با او همکاری و هماهنگی داشته باشند.
داشتن مهارتهای آمادگی ذهنی ذاتی است
برخی معتقدند که ویژگیهایی مانند انگیزه، اعتماد به نفس، تمرکز یا ریسکپذیری باید در ذات ورزشکار وجود داشته باشد. مثلا تصور میکنند که اگر فردی ذاتاً بیانگیزه یا کمتمرکز است، نمیتواند این مهارتها را یاد بگیرد. اما این باور کاملاً نادرست است. همانطور که در مقالات و مطالب دیگر گفتهام، «همه چیز ساخته شدنی است، نه داشتنی». ممکن است برخی افراد در ابتدا ترسو، کمانرژی یا ریسکناپذیر باشند، اما مطمئن باشید که این ویژگیها قابل تغییر و یادگیری هستند. حال چه دلیل این وضعیت را بدانیم یا ندانیم، در هر صورت، به عنوان یک ورزشکار میتوانید این مهارتها و سایر مهارتهای آمادگی ذهنی را مانند یادگیری یک رشته تخصصی، بیاموزید و در کنار تمرینات فیزیکی، آنها را تلفیق کنید تا به نتایج درخشانی دست یابید.
تمرین ذهنی، جایگزین تمرین جسمانی نیست
این تصور کاملاً نادرست است. تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی باید باعث شود که شما تمرینات جسمانی خود را با کیفیتتر و مؤثرتر انجام دهید. اگر این تمرینات به این نتیجه نمیرسد یا احساس میکنید که مسیر اشتباهی را طی میکنید، ممکن است مشکل از نحوه اجرای تمرینات باشد یا مشاور ورزشی شما راهنمایی نادرستی ارائه داده است. با انجام تمرینهای ذهنی، شما ذهنی قویتر، با انگیزهتر، اعتماد به نفس بالاتر و جنگندهتری پیدا میکنید، و این همراهی در نهایت منجر به این میشود که زمان بیشتری را برای تمرینات جسمانی اختصاص دهید و بهتر و موثرتر تمرین کنید. باور نادرستی که در ذهن بسیاری از ورزشکاران وجود دارد این است که با تمرین بیشتر، انرژی، انگیزه و اعتماد به نفس بیشتری کسب میکنند و دیرتر خسته میشوند، بنابراین دوباره تمرین را ادامه میدهند.
من در دوره «آمادگی ذهنی برای قهرمانان» حدود ۱۵ باور نادرست را طراحی کردهام که نشان میدهد چه افکار و باورهایی ممکن است مانع تمرینات آمادگی ذهنی شوند یا باعث شوند ورزشکاران نتیجه لازم را نگیرند.
شایعه در مورد ورزش کردن صحیح که نباید باور کنید
باورهای نادرست برای ورزشکاران، سم محسوب میشوند. اگر قصد دارید ورزش کنید، حتماً باید این باورهای اشتباه را بشناسید و از خطرات آنها آگاه شوید. هر یک از این باورها میتواند تا حد زیادی بر سلامت و کیفیت تمرینهای شما تأثیر منفی بگذارد. بعضی از این باورهای غلط ممکن است بسیار مخرب باشند و منجر به آسیبدیدگی شما در حین ورزش شوند. با ۱۳ باور نادرست درباره ورزش آشنا شوید.
پیش از ورزش، حتماً حرکات کششی انجام ندهید
این باور قدیمی و رایج نادرست است. مطالعات نشان میدهد حرکات کششی قبل از ورزش فقط دامنه حرکتی مفاصل را کمی افزایش میدهد و تأثیر قابل توجهی در بهبود عملکرد یا جلوگیری از آسیب ندارد. در واقع، حرکات کششی سرد بودن عضلات میتواند هورمونهای استرس آزاد کند و عملکرد ورزشکار را تحتتأثیر منفی قرار دهد. بهتر است قبل از ورزش از تمرینات کاردیو و حرکات سبک برای گرم کردن مفاصل و افزایش گردش خون استفاده کنید.
دویدن روی تردمیل فشار کمتری بر زانوها وارد نمیکند
برعکس، تردمیل تنها کمی فشار عمودی کمتری بر زانو وارد میکند و در عوض، به دلیل وضعیت ثابت، فشار بیشتری به ماهیچهها، تاندونها و رباطهای پا، مخصوصاً تاندون آشیل، وارد میشود. بدن انسان در حالت طبیعی تغییرات کوچک حرکتی را برای حفظ تعادل انجام میدهد که در تردمیل این هماهنگیها کاهش مییابد و ممکن است در بلندمدت به زانوها آسیب برساند. هر دو نوع دویدن، چه روی تردمیل و چه روی آسفالت، مزایا و معایب خود را دارند؛ تردمیل میتواند قدرت عضلات حفظ تعادل را افزایش دهد.
تمرین با وزنه شما را حجیم نمیکند
این باور نادرست باعث شده بسیاری، بهویژه خانمها، از تمرین با وزنه خودداری کنند. حجیم شدن عضلات هدف بسیاری از افراد است، اما تمرین با وزنه تنها در صورتی منجر به حجیم شدن میشود که برنامهریزی خاص و تمرینهای سنگین و متمرکز بر حجم عضلانی داشته باشید. در واقع، تمرین منظم با وزنه، با رعایت فرم صحیح، مزایای زیادی دارد از جمله بهبود سلامت قلب و مفاصل، استحکام تاندونها و رباطها، تنظیم سوختوساز، بهتر شدن فرم بدن، و پیشگیری از آسیبها. همچنین، هورمونهای خانمها و آقایان متفاوت است، بنابراین خانمها به سختی حجم عضلانی زیادی کسب میکنند.
اگر ورزش را رها کنید، ماهیچهها تبدیل به چربی نمیشوند
وقتی ورزش را کنار میگذارید، ماهیچهها به تدریج کاهش حجم و قدرت پیدا میکنند و سوختوساز بدن کاهش مییابد. ممکن است وزن شما تغییر کند، غذا خوردن بیشتر شود و چربی در بدن افزایش یابد. اما، ماهیچهها تبدیل به چربی نمیشوند؛ بلکه کاهش فعالیت و تمرین باعث کوچک شدن ماهیچهها و افزایش ذخیره چربی میشود. سلولهای چربی و ماهیچهای از هم جدا هستند و یکی به دیگری تبدیل نمیشوند؛ ماهیچهها با مصرف کالری، قدرت و تناسب بدن را حفظ میکنند، در حالیکه سلولهای چربی چاقتر و بزرگتر میشوند.
هرچه سختتر ورزش کنید، بهتر نیست
افسانهای که بسیاری ورزشکاران آن را باور دارند، این است که درد عضلانی نشاندهنده تمرین موثر است و بدون احساس درد، تمرین کافی انجام ندادهاید. اما این باور اشتباه است. در واقع، درد عضلانی میتواند علامت فشار بیشازحد باشد. هر تمرین، حتی تمرینات معمولی، باعث کوچکترین پارگیهایی در بافتهای ماهیچهای میشود که در روند ریکاوری ترمیم و رشد میکنند. اگر فشار بیشاز حد باشد، روند ترمیم مختل شده و رشد عضلات به تأخیر میافتد، یا حتی ممکن است آسیبهای جدیتری وارد شود. بنابراین، تمرین باید معتدل باشد و نیازی نیست هر ست را با احساس درد کامل پایان دهید؛ بهتر است فشار را به تدریج و هوشمندانه افزایش دهید.
برای کاهش حجم شکم، فقط تمرین شکم کافی نیست
چربیهای بدن به صورت موضعی سوزانده نمیشوند. بدن چربیها را به طور یکنواخت میسوزاند و تجمع چربی در نواحی مختلف بدن، مانند شکم یا رانها، بیشتر به عوامل ژنتیکی و مصرف کالری بستگی دارد. ممکن است فردی با مصرف زیاد کالری، چربی بیشتری در شکم داشته باشد، اما هنگام ورزش، چربیهای شکم و سایر نقاط به یک میزان سوخته میشوند. پس، برای کم کردن چربی شکم، تمرینهای موضعی موثر نیستند؛ بلکه باید با کاهش مصرف کالری و تمرین منظم، چربی کل بدن کاهش یابد، و این روند در افراد مختلف بر اساس ژنتیک متفاوت است.
ورزشهای طولانیتر و با شدت کم، چربیسوزی بیشتری دارند؟
نه کاملاً. سوخت و ساز بدن در حین ورزش به میزان کالری مصرفی مربوط است، نه فقط مدت زمان یا شدت تمرین. هر چه تمرین طولانیتر یا شدیدتر باشد، کالری بیشتری میسوزانید، اما اگر مصرف کالری بیشتر از سوزانده شده باشد، وزن و چربی افزایش مییابد. بنابراین، کنترل میزان کالری ورودی مهمترین عامل در لاغری است.
برای داشتن سیکسپک، فقط ورزشهای شکم کافی است؟
خیر. ظاهر سیکسپک فقط با تمرین عضلات شکم حاصل نمیشود؛ بلکه کاهش درصد چربی بدن نیز ضروری است. حتی عضلات حجیم هم زمانی قابل مشاهده هستند که درصد چربی بدن پایین باشد.
آیا تمرینات کامل و شدید باید حتما انجام شوند؟
خیر. حتی فعالیتهای سبک مانند پیادهروی منظم میتواند فواید زیادی داشته باشد، از جمله بهبود سلامت قلب و کاهش بیماریهای مزمن.
ورزش تمام بیماریها را درمان میکند؟
نه. ورزش میتواند در بهبود بسیاری از شرایط موثر باشد، اما نمیتواند جای درمانهای پزشکی را بگیرد. برخی بیماران نیازمند مراقبتهای تخصصی هستند، اما در کل، ورزش منظم برای سلامت عمومی مفید است.
هر چه بیشتر ورزش کنید، نتایج بهتری کسب میکنید؟
نه کاملاً. بدن هنگام تمرین در باشگاه عضلهسازی نمیکند، بلکه این فرآیند در هنگام استراحت و بازسازی صورت میگیرد. اگر فرصت کافی برای استراحت و ترمیم به ماهیچهها و بافتهای دیگر مانند تاندونها و رباطها داده نشود، نه تنها نتیجهای نخواهید گرفت، بلکه احتمال آسیبدیدگی افزایش مییابد. تاندونها و رباطها نیاز به زمان بیشتری برای ترمیم دارند، بنابراین باید تعادل بین تمرین و استراحت رعایت شود.
ورزش کنید و هر چه خواستید بخورید؟
خیر. سوختوساز بدن در حین ورزش محدود است؛ مثلاً نیم ساعت دویدن تنها ۲۰۰ تا ۵۰۰ کالری میسوزاند. در مقابل، غذاهای ناسالم مانند سیبزمینی سرخکرده یا نوشابه کالری زیادی دارند. بنابراین، مصرف غذاهای پرکالری بدون کنترل میتواند مانع لاغری شود، حتی اگر تمرین کنید.
در اجرای حرکت اسکات، زانوها نباید از انگشتان پا جلوتر بروند؟
نه لزوماً. هنگام اسکات، تمرکز باید روی مفصل ران و حرکت باسن باشد. باید باسن به عقب حرکت کند و سپس زانو خم شود. این روند باعث میشود زانوها در مسیر طبیعی خود باقی بمانند یا حتی در پشت انگشتان پا قرار بگیرند، زیرا عضلات کمر و باسن در کنترل حرکت نقش دارند و بدن را در حالت حمایتی نگه میدارند.
باور غلط در ورزش بدنسازی
۱. خانمها اگر با وزنه تمرین کنند، عضلهساز و مردانه میشوند؟
خیر. هورمونهای عضلهساز در بدن خانمها کم است و تمرین با وزنه بیشتر برای فرمدهی بدن، تراکم استخوان و افزایش متابولیسم مفید است. نباید از ترس عضلانی شدن، ورزش با وزنه را کنار بگذارید.
۲. تمرین با وزنه در سنین پایین باعث کوتاهی قد میشود؟
خیر. برعکس، تمرین موجب ترشح هورمون رشد و تراکم استخوان میشود و در سنین بلوغ، ضخامت استخوانها را افزایش میدهد.
۳. برای کاهش سایز شکم، درازنشست تمرین کنیم؟
خیر. لاغری موضعی نداریم و چربی در تمام بدن کاهش مییابد. برای آب کردن چربی، باید ورزشهای هوازی طولانیمدت انجام داد.
۴. عرق زیاد هنگام ورزش نشاندهنده کاهش وزن است؟
خیر. عرق کردن مستقیماً نشاندهنده کاهش وزن نیست. لباس مناسب بپوشید و توجه کنید که تعریق زیاد موقت است و وزن کم کردن واقعی نیازمند ورزشهای هوازی است.
۵. آب خوردن زیاد باعث افزایش وزن میشود؟
خیر. بدن کمبود آب را نگه میدارد، پس نوشیدن آب کمک میکند بهتر سمزدایی و دفع کند. مخصوصاً بدنسازان نیاز بیشتری به آب دارند.
۶. سونا لاغر میکند؟
خیر. سونا فقط آب بدن را دفع میکند و در کاهش چربی موثر نیست؛ در صورت ورزش شدید و درد عضلانی، کمککننده است.
۷. چربیها دشمن رژیم کاهش وزن هستند؟
خیر. چربیهای سالم (مثل اسیدهای چرب غیر اشباع) برای تعادل هورمونی و ساخت عضلات ضروری است. حذف کامل چربیها باعث مشکلات بدن میشود.
۸. زرده تخم مرغ نباید مصرف شود؟
خیر. زرده حاوی ویتامینها و چربیهای سالم است و مصرف کامل تخم مرغ در رژیمهای بدنسازی مرسوم است.
۹. نوشابههای انرژیزا قبل تمرین مناسب است؟
خیر. این نوشابهها سرشار از شکر و مواد افزودنی هستند. برای انرژی، بهتر است کربوهیدراتهای پیچیده و با شاخص گلیسمیک پایین مصرف کنید.
۱۰. مصرف کربوهیدرات در شب قبل خواب باید محدود باشد؟
بستگی به هدف دارد. در دوران حجم، مصرف کربوهیدرات بعد تمرین و قبل خواب برای ریکاوری مفید است. در تمرینات لاغری، حجم زیاد کربوهیدرات ممکن است مانع چربیسوزی شود.
باورهای غلط در مورد بدنسازی و تناسب اندام
برای رسیدن به تناسب اندام، داشتن آگاهی و دانش صحیح اهمیت زیادی دارد. متأسفانه، بسیاری از برنامههای تمرینی و رژیمهای غذایی با باورهای نادرست طراحی شدهاند، حتی با پیشرفت علم بدنسازی. در باشگاهها، ممکن است افراد بدون تخصص، تمریناتی را به شما معرفی کنند که در واقع کارایی ندارند؛ زیرا خود آنها نحوه صحیح انجام تمرین را نمیدانند. بهترین راه برای اطمینان، مشورت با کارشناسان ورزش و تناسب اندام است. مربیان متخصص میتوانند راهنماییهای دقیق ارائه دهند یا مطالعه شخصی در این زمینه به موفقیت شما کمک میکند. در این مطلب، با چند باور نادرست درباره بدنسازی و تناسب اندام آشنا میشوید.
حرکت دادن شکم به کاهش چربی شکم کمک نمیکند
این باور رایج که تمرینات شکم چربیهای اطراف شکم را کم میکند، نادرست است. برای کاهش چربی شکم، باید تمرینهای هوازی و قدرتی که کل بدن را درگیر میکنند انجام دهید، همراه با رعایت یک رژیم غذایی سالم. فقط تمرینات شکم نمیتوانند چربی این ناحیه را هدف قرار دهند.
ورزش بهترین راه برای کاهش وزن است
بسیاری وقت خود را در باشگاه میگذرانند، اما تغذیه مناسب ندارند. دانشمندان میگویند، اصلیترین عامل در کاهش وزن، تغییر عادات غذایی است. ورزش مهم است، اما نقش آن نسبت به رژیم غذایی در کاهش چربی و وزن کمتر است.
کشش قبل از تمرین از آسیب جلوگیری میکند
در واقع، انجام کششهای ایستا قبل از ورزش ممکن است آسیب بیشتری برساند. بهتر است ابتدا بدن را با حرکات گرمکننده و کششهای پویا گرم کنید و کششهای ایستا را پس از تمرین انجام دهید تا از آسیبها جلوگیری شود.
ورزش بدون درد فایدهای ندارد
اگر چه باید به دردهای بدن توجه کنید، اما نه هر دردی. دردهای نرمتنی و کششی معمولاً طبیعی است و قابل تسکین است، اما درد مفاصل، ماهیچهها یا رباطها مکرر، باید جدی گرفته شده و در صورت ادامه، به پزشک مراجعه کنید.
باور نادرست چربی میتواند به عضله تبدیل شود
واقعیت این است که چربی و عضله دو بافت متفاوت هستند و به هیچ وجه قابل تبدیل به هم نیستند.
برای تمرین با وزنه، حتماً باید از وزنههای سنگین استفاده کرد
تمرین با وزنه موثر است، اما باید وزنهای مناسب انتخاب کنید تا عضلات درگیر شوند. تکرارهای بیش از حد، درگیری عضلات را کاهش میدهد و ممکن است به آسیب منجر شود.
افزایش پروتئین و کربوهیدرات برای عضلهسازی ضروری است
درست است، اما باید مراقب باشید که مصرف زیاد این مواد به چربی تبدیل نشود. برنامه غذایی باید بر اساس هدف و توده عضلانی مورد نظر تنظیم شود و بهتر است با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
عرق زیاد، نشانه سوزاندن کالری نیست
این تصور نادرست است. فعالیتهایی مانند پیادهروی یا دویدن آرام هم میتوانند کالری بسوزانند بدون اینکه عرق زیادی کنید. تعریق تنها راه طبیعی کاهش دمای بدن است و صرفاً آب بدن را کم میکند؛ مهمتر از میزان عرق، مقدار کالری است که میسوزانید.
کاهش چربی شکم با ورزش تنها نیست
اضافه وزن به دلایل مختلفی رخ میدهد، و حتی تمرینات شکمی هم به تنهایی نمیتوانند چربی اطراف شکم را بسوزانند. برای کاهش چربی شکمی، نیاز به کاهش مصرف کالری، رژیم کمچربی و ورزشهای قلبی و مقاومتی دارید، البته تمرینات شکمی هم در کنار آن مفید هستند.
وزنههای سنگین عضلهسازی سریعتر
تمرین با وزنههای سنگینتر و تکرار کمتر سریعتر عضلهسازی میکند (مثلاً وزنهای که در ۸ تکرار توانایی انجام آن دارید). تمرین با وزنههای سبکتر و تکرار بیشتر، بیشتر برای بهبود استقامت است. برنامه مناسب باید ترکیبی از هر دو باشد؛ چون تمرین با یک وزنه ثابت و تکرارهای مشخص، بدن را به عادت میکشاند و پیشرفت را متوقف میکند.
⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
رکورد های ورزشی فوق العادهملیت آرنه اسلوت زندگینامه رونالدو نازاریو
مقاله خیلی جالب و مفیدی بود.